opa Daantje doet het niet meer – Liet Kombrink

9789463239677 uitgeverij Boekengilde 

Auteur Liet Kombrink, illustraties Susanne Kolster 

Liet Kombrink is naast moeder en oma een creatief persoon die altijd bezig is. Het schrijven van dit bijzondere prentenboek is gebaseerd op haar eigen ervaringen. Toen twee zusjes onverwacht kort na elkaar overleden bracht dit uiteraard  veel emoties met zich mee en later realiseerde ze zich dat  zij haar vier zoons onvoldoende aandacht had kunnen geven in hun emotionele verwerking. Het vinden van de juiste woorden is moeilijk in zo’n situatie en hoe graag had zij toen dit verhaal willen hebben om het gesprek aan te gaan.
Dit was dus het idee om het verhaal van opa Daantje te schrijven. Een verhaal wat de drempel kan verlagen om in gesprek te gaan met je kind. 

In het boek vindt Moos, een kleine muis, opa Daantje in het bos. Opa Daantje ligt heel stil op de grond, ziet er vreemd uit en zegt niets tegen Moos. Wijze uil Willem zegt dat opa Daantje dood is. Moos heeft nu wel honderd vragen: Wat is dood? Hoe lang duurt dat? Wat moeten we nu met opa Daantje doen ?

Voor mij ligt een mooi vormgegeven prentenboek. Eigenlijk meer een vertelboek want naast de mooie en warme illustraties van Susanne Kolster is er redelijk veel tekst. Het is daarom aan te raden het als volwassenen eerst zelf even door te nemen om vooral bij erg jonge kinderen zelf te bekijken of het kind het niet beter in kortere stukjes kan luisteren. Soms is de concentratieboog niet zo groot en het  verhaal is niet in hoofdstukken verdeeld. Door dit zelf eerst even te scannen weet je wat je in het verhaal kunt verwachten. Dat is prettig omdat jezelf wel heel goed in kan schatten wat je kind aan kan.

Het is een verhaal over wat er gebeurd na het overlijden van een dierbare naaste.  Over het regelen van een begrafenis, de ceremonie zelf en het verdriet wat je mag hebben maar ook de fijne gevoelens als je terug denkt aan de mooie momenten samen.  Het wordt eenvoudig verwoord zodat het voor kleinere kinderen begrijpelijk is.  Door te kiezen van een setting van dieren in het bos bewaar je een kleine afstand met de werkelijkheid wat het verhaal makkelijker maakt om samen te lezen. Maar door deze dieren neer te zetten in het verhaal met menselijke trekjes maakt dat het verhaal herkenbaar is voor jong en oud.

Op een goede wijze komt alles voorbij wat er na het overlijden gebeurd. De auteur gaat niets uit de weg en weet de lezer te ontroeren maar laat genoeg ruimte vrij voor eigen invulling om met je kind in gesprek te gaan als het daar behoefte aan zou hebben.  Er komen steeds meer boeken op de markt over rouwverwerking voor allerlei leeftijden. Iets wat ik zeer toe kan juichen.  Dit verhaal is een prima aanvulling hierop.

Nb. Een mooi gebaar is dat van elk verkocht exemplaar van deze titel twee euro wordt gedoneerd aan het Ronald McDonald Kinderfonds.

Blogtour ! ” de zware rugzak” Sarah Surgey

Vandaag gaat de blogtour van start waarvan ik de spits mag afbijten. Ik was zeer benieuwd naar dit boekje over rouwverwerking. Het is een onderwerp wat mij  ( ook beroepsmatig) aanspreekt en soms is het verlies van iemand en alle emoties die daarbij komen kijken moeilijk uit te leggen en dan is een goed boekje daarbij heel fijn om iets bespreekbaar te maken.  Toen deze titel voorbij kwam was ik dus zeer benieuwd en wilde het graag lezen.

Sarah Surgey komt uit Engeland. Ze is getrouwd, heeft vier dochters en is onderwijzeres in het basisonderwijs.  Ze heeft geschreven voor verschillende magazines en heeft ze haar focus verlegd naar kinderboeken.  Het boekje  ” de zware rugzak ” is uitgekomen in verschillende talen en dat is fijn. Het onderwerp is immers universeel en de emoties die om een hoekje komen kijken in tijden van rouw ook. 

Het kleine meisje Enid heeft haar opa verloren. Haar hoofd zit vol met emoties en ze gaat de deur uit om een wandeling te maken langs dingen die haar normaal blij en gelukkig maken . Misschien raakt haar hoofd dan minder vol?  Ze gaat op pad maar draagt een zware rugzak met haar mee. Deze rugzak staat symbool voor de mix van gevoelens die zwaar op haar schouders drukken. Tijdens de reis ontmoet ze mensen en praat ze over haar gevoelens. Door er over te praten ontstaat er begrip en grip op de gevoelens. Hierdoor hoeven die niet meer in de rugzak te blijven en wie weet wordt hij dan ook lichter en hoeft ze hier niet meer gebukt onder te gaan en haar reis vrolijker voltrekken.

De meest zijn wel op de hoogte van de vijf fases van rouw: ontkenning, woede, onderhandeling, verdriet en aanvaarding. Maar niet voor elke doelgroep is dit vanzelfsprekend en makkelijk uit te leggen dat het normaal is dat je in periode van rouw door deze fases heen gaat. En dan ook nog in willekeurige volgorde. Daarnaast kan je in rouw zijn voor allerlei grote veranderingen, dus niet alleen de dood van een persoon maar ook voor een dier, het verlies van iets belangrijks ( een andere school, een verhuizing). Daarom is het fijn om een verhaal te hebben die je samen met je kind kunt lezen en daardoor kunt praten over de situatie waarin het kind zich bevindt. Dat het gewoon is dat je iemand kunt missen en dat je de ene keer daar boos om bent en de andere keer verdrietig en weer een ander keer je kunt lachen om een herinnering.

De auteur heeft deze fases heel goed weten te verwoorden. Door Enid op haar pad andere mensen te ontmoeten die allemaal een andere fase weten te benoemen én die ook allemaal zeggen dat ze er niet alleen voor staat geeft dit verhaal een goede insteek om een kind te bereiken in zijn/ haar verdriet. 

Het cahier bevat mooie en warme illustraties van Laris Ivankovic. Er is gekozen voor gebruik van weinig maar warme kleuren. Aan ene zijde een illustratie  en aan andere zijde tekst in een fijne schrijfletter. Ook de keuze van dit lettertype draagt bij aan een meer persoonlijk boekje. Het lijkt soms wat veel tekst voor een jonge kleuter maar door sommige zinnen als een soort herhaling terug te laten komen past het wel goed bij deze doelgroep. Daarnaast denk ik dat het ook voor ouderen kinderen of  in de gehandicaptenzorg zeker ook geschikt zal zijn bij hun rouwverwerking.  

Ik geef het stokje van de blogtour door aan Emmy van de site  webkonijn ,  de andere deelnemers zie je hieronder :

 

 

 

” achter de maan is niets ” Chris Perdieus

9789082851601/2018

Tekst en illustraties Chris Perdieus, uitgeverij Het LetterNest

Chris Perdieus komt uit Vlaanderen en dit is haar prentenboek-debuut. Het is geschikt voor kinderen vanaf ongeveer vier jaar en heeft als thema afscheid en rouwverwerking. Door samen het boek te lezen maak je het onderwerp bespreekbaar want door te praten en te luisteren kan je het samen delen en er voor elkaar zijn.

Het verhaal gaat over de verdrietige Isaak. Hij mist zijn oma en opa, tante Mimi en zijn konijn Flo. Die zijn dood. Mama had gezegd dat als je dood bent je een sterretje wordt en dat hij naar de sterren kan kijken. Maar de sterretjes zijn ver weg en het doet pijn dat hij ze niet dichterbij heeft. Hij besluit om op pad te gaan. Hij pakt zijn koffer, die was vroeger van oma. Oma zei dat ze als ze op reis ging het koffertje meenam en thuis kwam met een koffer vol herinneringen. Isaak pakt zijn koffer, vol herinneringen en wil ver weg, tot achter de maan, om zijn verdriet weg te brengen.

Chris Perdieus heeft een mooi en ontroerend verhaal op papier gezet. Hoewel zwart de basiskleur is en vaak de associatie met kil en koud heeft, voelt dit boek als een warme deken. De illustraties stralen warmte en gezelligheid uit. Tijdens het verhaal haalt Isaak herinneringen op, geholpen door spulletjes uit zijn koffer. Aan het einde komt hij tot de conclusie dat herinneringen voor altijd zijn. Door het boek aan het kind voor te lezen kan je samen herinneringen ophalen en misschien wel een eigen koffertje maken.

De koffer van Isaak is een zogenaamde “ Koesterkoffer” of “ troostkoffer”.  Je stopt er tastbare herinneringen in die de pijn van het verlies van iemand waar je van houdt kunnen verzachten. Denk aan een foto, een kaartje, een sieraad of kledingstuk. Of misschien een knuffel of zakdoek? Alles wat je aan die persoon doet denken kan er in. Door de koffer te pakken en de spulletjes te bekijken komen de herinneringen en verhalen vanzelf.

Een warm en bijzonder verhaal wat troost biedt en het verlies bespreekbaar maakt. Bij kleine en grote kinderen.

” rode touwen” Ann Lust & Marta del Moral Arroy

978492883919/2019

Ann Lust &  Marta del Moral   Arroyo, uitgeverij Paris Books

Het prentenboek ‘ rode touwen’ is het debuut van Vlaams auteur Ann Lust en de Spaanse illustrator Marta del Moral Arroyo.

Ann Lust is onderwijzeres en  psychotherapeut. Al dertig jaar werkt zij met kinderen. Ze ontwikkelde een eigen pedagogisch concept voor een duurzaam kinderdagverblijf waarin zingen en verhalen vertellen voor de allerkleinsten centraal staat. Ze schreef het manuscript voor ‘ rode touwen’toen een goede vriend van haar eind januari 2019 plots stierf en zijn partner met drie kleine dochters achterbleven.

Marta del Moral Arroyo is Spaans en studeerde fysische wetenschappen en wiskunde en volgde een tekenopleiding. Ze schrijft, publiceerde al meerder boeken online en houdt van kinderverhalen. Haar voorkeur gaat echter uit naar tekenen en illustreren.

‘Rode touwen’ is een mooi prentenboek vol kleurrijke illustraties. Het speelt zich af in het Land van Nu. Daar wonen ridder Saverio en zijn vrouw prinses Carlotta met hun drie dochtertjes samen in een fijn kasteel in een klein dorpje.  In het Land van Nu staat een eeuwenoude boom met bruine touwen. Iedereen zit aan zo’n touw vast zodat ze nooit de weg kwijt zullen raken en altijd weer naar huis kunnen gaan.  Om elkaar terug te kunnen vinden zijn de harten van de mensen verbonden met rode touwen.  Als ridder Saverio onverwachts vertrekt naar het Land van Altijd zegt een inwoner daar dat als hij te ver gaat zijn touw kan breken. Ridder Saverio ziet zijn oma, opa en vader en loopt door en dan breekt zijn bruine touw.  Hij schrikt en is verdrietig net als zijn familie in het Land van Nu. Dan denken ze aan de rode touwen waardoor ze altijd met elkaar verbonden zullen zijn.  Hierdoor kan je altijd bij  iemand zijn en zij bij jouw…

Dit prentenboek is een heel bijzonder boek over afscheid nemen en rouw.  De symboliek van de levensboom, de rode draden naar het hart  en het Land van Nu en Land van Altijd is erg mooi gedaan.
Het eenvoudige en beknopte tekstgebruik en de warme illustraties maken samen dat het een heel mooi boek is wat steun kan bieden in een moeilijke periode.  Emoties worden benoemt en niet geschuwd. Je mag best boos zijn of verdrietig en je mag ook best weer plezier hebben. Dit kan veel herkenning en troost bieden. Niet alleen bij kleine kinderen maar bij iedere leeftijd.

Leven en dood liggen vlak naast elkaar en ook in dit verhaal. Zo wordt een zwaar onderwerp in een mooi en warm gekleurd jasje gestoken waardoor je het boek graag oppakt en (samen) leest.

Kortom een mooi en warm boek geschikt voor kleuters en ouder

“ik wil je nooit vergeten” Joanna Rowland

9789026623028/2019

Joanna Rowland, illustraties Thea Baker, vertaling Marijke Kok, uitgeverij Kok Boekencentrum.

Als er iemand dood gaat heeft iedereen troost, liefde en hulp nodig.  Zeker kinderen. Soms is de dood iets te abstract, eng, vreemd maar vooral verdrietig. Omdat je bang bent dat je niet alleen iemand bent kwijt geraakt maar dat je die persoon misschien ook wel gaat vergeten. Het is daarom belangrijk te praten met kinderen over dit onderwerp en dit boek is daar een goede steun bij.

Het meisje in dit boek raakt haar ballon kwijt en was verdrietig maar niet zo verdrietig als nu. Iemand van wie ze heel veel houdt is overleden. Een nieuwe ballon kan je kopen en dan is je verdriet over maar bij mensen werkt dat niet zo. Als iemand dood gaat is dat voor altijd. Ze is bang dat ze die persoon zal gaan vergeten en ze besluit een doos te maken. Een doos vol herinneringen aan de fijne dingen die ze samen hebben gedaan. Als ze dan later de doos open doet en al die fijne dingen ziet komen de herinneringen weer boven en denkt ze weer even aan de fijne tijd die ze samen hadden.

Met  warme illustraties en weinig tekst wordt er een heel mooi verhaal verteld. Het is een mooi boek om samen te lezen en dit kan dan aanleiding geven om samen te praten over het gemis van degene die er niet meer is. Ook kan je het idee opperen om zelf ook een doos met herinneringen te maken. Bij elke herinnering die je er in stopt heb je een opening om er over te praten als het kind het nodig heeft. Kinderen kunnen veel aan en geven zelf veel aan, soms hebben ze extra steun nodig en dan helpt een verhaal of iets samen doen hiermee.  Soms hebben volwassenen er meer moeite mee om in te schatten wat een kind aan kan maar het kind erbij betrekken is nodig en dan is het op deze wijze een mooie manier om het rouwverwerkingsproces te begeleiden.

Achter in het boek is nog een pagina geschreven door Mary Lindberg, theologe en pastor bij een ziekenhuis. Ze begeleidt regelmatig kinderen en gezinnen in periode van rouw en verlies. Ze heeft het over de twee vragen uit dit boek:  “zal ik degene van wie ik hou vergeten? “ en “ wat doe ik met mijn gevoelen?”  Ze geeft toelichting op deze vragen en benoemt de gevoelens van het meisje in dit boek. Ook geeft ze tips om kinderen verder te helpen in hun rouwproces.

Het is fijn om op moeilijke momenten handvatten te hebben om jezelf en je kind verder te helpen. Dit boek is er daar een van.

Ik besprak dit boek ook voor Kinderboeken

“Ploef” Espen Dekko

9789463880503/2019

Espen Dekko, illustraties Mari Kanstad Johnsen,vertaling Edward van de Vendel, uitgeverij Tiptoe

Tiptoe Print is een nieuwe kleinschalige uitgeverij van naar het Nederlands vertaalde prentenboeken. Dit kunnen recente boeken zijn of heruitgaves. De uitgeverij, gevestigd in Brussel, kiest bewust voor publicaties uit andere culturen en taalgebieden. Het streven is een viertal titels per jaar uit te geven en beeldverhalen uit te geven die warmte, humor en poëzie uitstralen. Eind mei verschenen de eerste twee titels waaronder deze titel “Ploef”, een mooi en warm verhaal vertaald uit het Noors.

Ploef is een oude hond en hij is moe, te moe om te rennen, te moe om te spelen en eigenlijk is het voor Ploef wel mooi geweest. Het liefst wil hij gaan slapen en dromen en niet meer wakker worden. Hij gaat dromen over wat hij allemaal deed met Edward. Edward is zijn vriend en Edward gaat Ploef missen maar weet dat het zo goed is.

Een heel bijzonder boek over de dood en afscheid nemen. De illustraties stralen warmte uit en de tekst is eenvoudig en zeer begrijpelijk voor kleine kinderen. Als je een huisdier hebt en deze is al oud gaat het kaarsje langzaam uit. Door dit verhaal begrijpen kinderen dat als het dier ouder is niet meer zoveel kan, dat zijn energie beetje bij beetje minder wordt en dat er een tijd komt van afscheid nemen. De dood hoort nu eenmaal bij het leven en dit mooie verhaal geeft je als opvoeder/verzorger een extra handvat om het bespreekbaar te maken bij het kind.

 Deze recensie verscheen eerder op de site Kinderboeken en ik gaf het daar 4 sterren

 

” of weet je alles al ” Hetty ten Holt

9789493059009 uitgeverij Palmslag 

Hetty ten Holt (1977) is ondernemer en schrijfster. Ze publiceerde in 2015 het managementboek “gastvrij organiseren”. Na het overlijden van haar moeder in 2016 maakte zij gedichten en tekeningen, verzameld in deze dichtbundel “ of weet je alles al “. Haar moeder was plotseling overleden. Dit verlies was groot en haar gedichten vertellen over dit verlies en de periode van rouw die volgde.

Voor mij ligt een mooi bundeltje met een hart kaft, een leeslint en prettig formaat.  De eenvoudige illustratie van een poppetje met een gebroken hart en weg vliegende vlinder ontroerd mij en al snel blader ik erdoorheen.

Na een kort voorwoord van de schrijfster tref je op elke pagina die je openslaat een illustratie en kort gedichtje aan. Stuk voor stuk weet Hetty ten Holt de lezer te raken juist door de eenvoud die er gebruikt is.

Herkenbaarheid van de emoties en situaties waar je tegen aanloopt in tijden van rouw. Ik denk dat dat de kracht van dit bundeltje is. Het weten dat je mag rouwen en dat je uit deze woorden steun kunt vinden tijdens je rouwverwerking.

Naast een mooie bundel om iemand een hart mee onder de riem te steken of zelf troost in te vinden, ook een mooie eerbetoon aan haar moeder.

Hetty ten Holt heeft mij weten te raken en te ontroeren.

Met dank aan uitgeverij Palmslag voor het toezenden van het recensie exemplaar 

” Hart op slot ” Emy Geyskens en Elien Craenhals

 9789059089389/2018

Emy Geyskens, Elien Craenhals, illustraties Annelies Vandenbosch, uitgeverij Davidfonds

Emy Geyskens als Elien Craenhals hebben beiden een onderwijsachtergrond. Emy Geyskens heeft al eerder kinderboeken geschreven voor Elien Craenhals is dit haar debuut. Het overlijden van de vader van Emy Geyskens gaf de aanleiding voor dit boek. Ze merkte dat het lastig was haar kinderen uit te leggen wat er gebeurd was en ging op zoek naar handvatten op kinderniveau.

Na een voorwoord van professor dr. Many Keirse, specialist in rouwverwerking volgt het verhaal van Senne. Senne’s opa is overleden. Dit doet zeer in zijn hart. Daarom zoekt hij een slot. Hij denkt dat als hij zijn hart op slot doet dat hij dan geen pijn meer kan voelen. Op zoek naar dit slot komt hij langs verschillende mensen die allen op hun eigen manier rouwen en tips  hebben voor Senne. Senne kan daar niet veel mee tot Fien hem opvangt en zegt dat Opa in zijn hart zit en dat zijn hart geen zwaar slot moet hebben. Dit alles in korte en duidelijke tekst met mooie en warme illustraties van Annelies Vandenbosch. De tekst is goed te behapstukken voor zowel kleine als grotere kinderen.

Daarna volgt er een informatief deel. Allereerst algemene tips waarbij de belangrijkste is dat je taal op maat gebruikt ( kijk wat het kind kan bevatten) en dat je eerst het kind aan het woord laat zodat je weet wat er speelt.  Daarna zijn er drie delen : wat is doodgaan? , wat na de dood? en herinneringen vast houden.

Alle drie de delen zijn voorzien van duidelijke illustraties, de teksten zijn kort en bondig, er zijn doe-opdrachtjes en gedichtjes.  Het geheel wordt afgesloten met quotes van kinderen over wat dood zijn voor ze betekenen en volgen er nog wat suggesties voor literatuur, websites en een trefwoordenregister.

Het mooie van dit boek is dat op een heel duidelijke wijze wordt verteld wat dood gaan is, waarom we dood gaan, hoe je dood kan gaan, en wat er daarna gaat gebeuren ( rouwen, begraven of cremeren). Het geeft eerlijk antwoord op de vragen waar kinderen mee zitten. Soms ga je als volwassenen zo in je verdriet op dat je even de wereld om je heen vergeet en je niet weet hoe je een kind hierin kan begeleiden. Met dit boek zijn hier mooie handvatten voor gegeven. Het is geen boek om in één zucht voor te lezen en weer neer te leggen.  Het is juist een boek om op te pakken als daar behoefte voor is en er een stukje uit te pikken wat op dat  moment van belang is.  En als je alleen naar het verhaal over Senne zou kijken,  is dat alleen al een mooi verhaal wat steun kan bieden.

 

De afbeelding van de cover komt van de site van de uitgeverij

“Onvervangbaar” Stephen Lovely

 9789460680274 /2015

Uitgeverij Marmer, vertaling Kathleen Rutten

Stephen Lovely (USA) heeft na zijn studie Engels en creative writing zeven jaar geschreven aan deze debuutroman. Hij deed dit gedurende zijn werk als nachtwaker in de Pediatric Intensive Care Unit van de University of Iowa Hospitals and Clinics. Daarnast leidt hij sinds 2005 de “Iowa Young Writers Studio”.

Achterflap; Alex Voorman, een veelbelovende, jonge archeoloog, is getrouwd met Isabel, de vrouw van zijn dromen. Als Isabel plotseling komt te overlijden door een auto-ongeluk, stemt Alex erin toe haar hart te doneren. Janet Corcaron is docent, moeder van twee jonge kinderen en hartpatiënt. Ze staat op de wachtlijst voor een harttransplantatie, maar haar kansen zijn klein. Iedere dag, als ze naar het weerbericht kijkt, hoopt ze heimelijk op slecht weer en een dodelijk ongeval, zodat haar leven kan worden gered.Als Isabel komt te overlijden komt de wens van Janet uit.

In de proloog van het verhaal maken we het ongeluk van Isabel mee, dit speelt zich af in april 2005. Vervolgens beslaat het verhaal vier delen. Het begint in april 2006 en loopt tot juli 2006. Het tweede deel beslaat een periode in 2003 waar we oa op de hoogte worden gesteld van het verloop van de ziekte van Janet. Het geheel wordt afgesloten met een epiloog, twee jaar later in 2008.

Alex, de man van Isabel, en Bernice, haar moeder, proberen beide op hun eigen manier om te gaan met het verlies van een vrouw waar ze veel van hielden. Hoewel Alex akkoord is gegaan met het doneren van haar hart heeft hij hier veel moeite mee en wil niet weten waar het naar toe is gegaan. Bernice daar in tegen heeft met veel moeite het adres gevonden en heeft mailcontact, eerst met de moeder van Janet en daarna met het gezin. Janet stuurt Alex wat brieven en kaarten maar Alex gaat hier niet op in. Later komt ook Jasper op het toneel. Hij is degene die het ongeluk heeft veroorzaakt en wil ook weten wie de donor is omdat hij denkt dat hij naast het leven wat hij genomen heeft er ook één heeft gegeven en wil deze persoon ontmoeten. Deze mensen die totaal vreemden van elkaar zijn zijn nu met elkaar verbonden door één persoon die er als persoon niet meer is maar haar hart wel.

Het verhaal is mooi weergegeven, vol emotie en gevoel. De hoofdfiguren en manier van handelen zijn allen heel verschillend, met verschillende motieven maar toch komen ze dichterbij elkaar dan dat ze zouden denken. Alex die afstand wil houden en voorzichtig een nieuwe relatie wil aangaan heeft te kampen met schuldgevoel en angst. Bernice die mist haar dochter en wil juist wel contact met het stukje Isabel wat nog leeft. Janet die haar dankbaarheid wil tonen aan de familie van Isabel en Jasper die het een plaatsje probeert te geven en schoon schip voor zijn eigen schuldgevoel wil maken.

Het rouwverwerkingsproces , wat door een ieder anders kan worden beleeft en het verlies wat er gedragen moet worden zijn pittige onderwerpen die op deze wijze niet op een zware manier op papier worden gezet maar op een menselijke en toegankelijke wijze.

Hoe het overlijden van één persoon het leven van velen op zijn kop kan zetten, weer hoop kan geven, maar ook verdriet en schuldgevoel is goed onder woorden gebracht in een vlotte en prettige schrijfstijl. Het verhaal loopt, ook al zitten er schommelingen in tijd, locatie en perspectief in, zo vloeiend in elkaar over dat je het in één stuk door wilt lezen.

Een mooi verhaal wat een diepe indruk heeft achtergelaten.

Ik las deze roman voor het lezerspanel van Uitgeverij  Marmer

De afbeelding van de cover is van Uitgeverij Marmer.

“Leven naar de dood ” Rian Krijger

isbn 9789491773211 uitgeverij Palmslag

Rian Krijger ( 1973) volgde op haar zeventiende de opleiding voor ziekenverzorgende in een verpleeghuis. In 2000 maakte ze de overstap naar de thuiszorg. In de loop der jaren merkte ze hoe bijzonder het is om de palliatieve zorg te verlenen aan mensen met een ongeneeslijke ziekte . Ze besloot zich aan te melden bij de VPTZ ( Vrijwilligers Palliatieve Terminale Zorg), waar ze ruim tien jaar lang actief was. Tegenwoordig is Rian nachtzuster in het team terminale nachtzorg van een thuiszorginstelling in Zeeland.

In dit boekje beschrijft zij de laatste levensfase van verschillende mensen bij wie ze als nachtzuster in de palliatieve zorg nauw betrokken was. Meestal lijden deze mensen aan een ongeneeslijke ziekte. Sommige weten al heel lang dat ze ziek zijn en niet meer kunnen genezen, anderen hebben de boodschap nog maar net gekregen….

Naast een voorwoord van Rob Bruntink, journalist en hoofdredacteur van Pallium en stukken van Ivan Wolffers, Heidi Gündel, Mariska Overman en Marinus van der Berg schrijft Rian haar persoonlijke ervaringen in 18 hoofdstukjes. Stuk voor stuk mooie verhalen over mooie ervaringen met mooie mensen. Soms is het de emotie, soms de herkenbaarheid, soms gewoon de liefde waarmee ze haar zorg doet wat deze verhalen doet spreken.

Het boek heeft mij zeer aangesproken en al zijn het maar een paar van de vele momenten die Rian heeft mee mogen maken het geeft een mooi beeld over afscheid nemen, neemt misschien het taboe van de dood een beetje weg en veel respect voor mensen als Rian die er gewoon zijn op zulke momenten. Eigenlijk zou een ieder dit gewoon moeten lezen zodat het sterven en de palliatieve zorg meer bespreekbaar wordt want dat is het helaas nog niet overal mogelijk.